Verslag opvolgingsreis september ’23 – Servië

Jarenlang hebben Louis en Anne-Marie Van de Voorde-Trappeniers gediend onder de Romabevolking in Servië, met de ambitie om kwetsbare Romagezinnen te helpen een menswaardig bestaan op te bouwen. Hoewel Louis en Anne-Marie nu weer in België zijn, betekent dat niet dat ze hun visie hebben losgelaten. Hun project is overgedragen aan Tearfund en Louis en Anne-Marie blijven zeer betrokken als ambassadeurs.

Dit afgelopen jaar hebben we samen besloten om ons voortaan te richten op zaken die de Romagemeenschap in staat stellen om hun toekomst in eigen handen te nemen. Dit betekent een focus op landbouw en onderwijs, alsook de voortdurende hulp om de winter door te komen zolang die noodzaak er is.

Om de voortgang van het project op te volgen en te zien hoe deze nieuwe focus in de praktijk wordt gebracht, zijn Louis en Anne-Marie in september ter plaatse geweest voor een opvolgingsmissie. Ze hebben een reisverslag geschreven en foto’s bezorgd, die we graag met jullie delen.

Verslag Missiereis September 2023 – Servië

Onze reis begon op 2 september in Charleroi, met een vertraging van drie uur. Na aankomst in Skopje, Macedonië, hebben we onze huurauto opgehaald. Door de vertraging van de vlucht kwamen we later dan gepland aan bij het gereserveerde appartement in Leskovac. Tot onze verbazing bleek het appartement niet beschikbaar te zijn. Na vele telefoontjes en navraag bleek de eigenaar voor zijn werk in het buitenland te zijn en de huurder wilde niet vertrekken. We moesten op zoek naar een hotel voor de nacht, wat een hele uitdaging bleek. Na vele pogingen vonden we uiteindelijk een slaapplaats in een hostel buiten de stad.

Dit jaar vergezelde onze oudste kleindochter, Tilly, ons op deze missiereis. Het was heel bijzonder om een kleinkind deelgenoot te maken van onze jaren als zendelingen in Zuid-Servië onder de Romabevolking. Hier volgt haar impressie:

 Tijdens ons verblijf hadden we een ontmoeting met Hristijan, de directeur van Izvor Zivota, onze lokale partner. De projecten verlopen goed. Izvor Zivota heeft een goede organisatie en houdt de financiën nauwkeurig bij. De samenwerking met Tearfund verloopt prettig en er zijn geen specifieke vragen of problemen. We hebben uitgelegd dat – vanwege verminderde donaties en om impact te hebben op de lange termijn – besloten is om over te gaan naar drie projecten per jaar, afhankelijk van beschikbare middelen.

Ons plan is om, als het financieel haalbaar is, Hristijan en zijn vader, pastor Selim, volgend jaar uit te nodigen in België. Ze zijn hier enthousiast over. Samen willen we enkele kerken bezoeken waar ze iets kunnen delen over hun werk en aan onze donateurs de kans kunnen geven om persoonlijk contact te leggen. Op deze manier hopen we het project ‘Roma Help Serbia’ weer onder de aandacht te brengen.

We hebben verschillende dorpen bezocht waar zaden, planten, kassen en tuingereedschap werden uitgedeeld. De mensen waren verheugd om ons weer te zien. Hoewel we eerst avontuurlijk alleen op pad gingen, bleken we toch verkeerd te zijn gereden. Gelukkig was Robert, de assistent van Hristijan, ook in dat dorp en hij heeft ons naar de juiste plek gebracht. Een groep jongeren verzorgde de kinderclub, waarna Robert een dienst leidde. De kinderen moeten heel stil zijn en goed luisteren. Er werd gezongen en daarna las een van de leidsters een verhaal voor. De kinderen werden individueel ondervraagd om te controleren of ze het begrepen hadden. Ook leerden ze een Bijbelvers uit het hoofd, dat ze vervolgens moesten opzeggen. Die dag kreeg elk kind een pakje koekjes. Dat ontvangen ze één keer per maand.

Daarna gingen we naar de plaatsen waar we het project zelf konden bezoeken. Veel mensen kwamen naar ons toe en vroegen of we ook naar hun tuin of serre wilden kijken. Iedereen was enthousiast en dankbaar voor de donaties. Het oogstseizoen was dit jaar echter erg slecht vanwege het natte voorjaar, waardoor sommige zaden wegspoelden, en de droge en hete maanden die volgden, waardoor de grond erg hard werd. Dit resulteerde in minder groei en bloei van tomaten, paprika’s en komkommers. Hoewel er genoeg zou zijn om de gezinnen van de ontvangers te onderhouden, was er helaas geen overschot om naar de markt te brengen. Dat was natuurlijk een van de doelen van het project, namelijk het werken aan een inkomen voor de gezinnen uit hun landbouwactiviteiten.

Het was geweldig om zoveel bekende gezichten weer te zien. Velen wisten dat we zouden komen, omdat ze ons op zondag in de Romakerk hadden gezien. We bezochten de drie wijken, wat betekent dat we door de straten wandelden of reden en af en toe stopten om een praatje te maken, te vragen hoe het met hen ging en de familie te bezoeken. Soms brachten we persoonlijke bezoeken, maar dat vraagt de nodige voorzichtigheid, omdat mensen snel jaloers kunnen worden en denken dat de bezochte familie iets heeft gekregen en zij niet. Tot vreugde van de kinderen had Louis dit jaar lolly’s en ballonnen bij zich. In een stoet volgden ze hem en de groep werd steeds groter omdat elk kind iets wilde krijgen. Zo liepen we door de steegjes met een joelende bende. Enkele baba’s (oudere vrouwen) maanden de kinderen aan om naar huis te gaan en ons met rust te laten. Tja, wie had dit uitgelokt? We hebben zelfs door de drukste Romawijk gewandeld, iets wat we in het verleden nooit hadden gedaan. De mensen ontvingen ons met een lach, handdrukken en groeten. Een vrouw benaderde ons spontaan en vroeg om gebed voor rust en genezing van een tumor in haar hoofd. Ze was onlangs geopereerd en had ademhalingsproblemen. Een andere persoon vroeg ons om haar thuissituatie te bekijken, maar dat konden we niet, omdat ‘gaan kijken’ verwachtingen zou scheppen. Mensen begrijpen soms niet dat we zelf niets meer voor hen kunnen betekenen en dat we zijn teruggekeerd naar België. Alles verloopt nu via de lokale partner van Tearfund.

We zijn ook naar Tresnjevica gereden, waar ons ‘geadopteerde’ gezin in de heuvels van Centraal-Servië woont, dicht bij Jagodina, onze eerste zendingsplaats. De moeder en oudste zoon waren net twee dagen eerder vertrokken naar Montenegro om druiven te plukken. De oudste dochter van 17 jaar, samen met haar broer van 15, zorgde voor de andere twee jongere zusjes van 13 en 9. Het was heel fijn om hen weer te zien en veel herinneringen op te halen. We hadden lunch en drinken meegebracht, maar niet te veel voedsel gekocht, omdat ze vaak alles openmaken om ons iets te kunnen geven. Iemand had ons specifiek een bedrag meegegeven voor dit gezin. Eerst wilde de dochter het niet aannemen, omdat ze zich beschaamd voelde. Wij weten echter dat ze het hard nodig hebben, zowel voor schoolkosten als voor de komende winter. We hebben een groepsfoto gemaakt en afscheid genomen. Misschien tot volgend jaar!

We kunnen besluiten dat het waardevol is om het project en de mensen te bezoeken. Het bemoedigt zowel hen als ons. We begrijpen waarom we ons blijven inzetten voor het project, zij het nu in beperktere mate. Zolang God het op ons hart legt om iets te betekenen voor dit bijzondere volk, zullen we doorgaan.

Onze dank gaat uit naar Tearfund voor de financiële ondersteuning van deze opvolgingsreis.

Louis en Anne-Marie Van de Voorde